Yerli Malı Belgesi
Yazı İçeriği
Yerli Malı Belgesi Nedir?
Yerli Malı Belgesine sahip olan firmaların o ürünle ilgili sorumlulukları vardır. Bir kez yerli malı belgesi alınmış ise bir daha denetimden geçmeyecek anlamına gelmez. Aksine TOBB tarafından geliştirilmiş sistemlerle takip edilmekte ve her 6 ayda bir olmak kaydı ile denetimler devam ettirilmektedir. Aynı zamanda Ticaret Odaları ve Sanayi Odalarının Yerli Malı Belgesi ile ilgili tekrardan denetim yapma hakkı ve yetkisi vardır. Yerli Malı Belgesi Düzenlenmesi ve Uygulama Esasları makalemizi incelemenizi öneririz.
Yerli Malı Belgesi; sanayi kuruluşlarının Kapasite Raporları ve Sanayi Sicil Belgeleri esas alınarak, bu iki belge üzerinde yazılı ürünlerin Yerli Malı Tebliği ve ekleri uyarınca TOBB veya TESK’e bağlı oda/borsa tarafından verilen, geçerlilik süresi 1 yıl olan belgedir. Aynı zamanda 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre yapılacak mal alımı ihalelerinde istekliler tarafından teklif edilen Malın Yerli Malı olduğunu gösteren belgeyi, ifade eder. Yerli Malı Belgesini bu şekilde tarif etmemiz sanıyorum en uygun tarif olacaktır.
Yerli Malı Belgesi Nasıl Alınır?
Yerli Malı Belgesi İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?
– Üreticiyi veya üreticiyi temsil ve ilzama yetkili kişi/kişiler tarafından Taahhütname (Ek 2) doldurulur ve firma yetkilisi tarafından imzalanır.
– Yerli Katkı Oranı Hesap Cetveli (Ek 3 A-B-C-D). Hazırlanır ve her sayfası firma yetkilisi ve Mali müşavir tarafından onaylanır.
– Yerli Katkı Oranı Hesap Cetveline girişleri yapılan yerli ve ithal ürünlerin ve işçilik faturaları ve yerli ürünlere ait sanayi sicil belgeleri düzenli bir şekilde dosyalanır.
– Elektrik, Yemek, Kira ve SGK hizmet listesi ve tahakkuk fişleri düzenli bir şekilde dosyaya ilave edilir.
– İstenilen diğer evraklar da tamamlandığında Yerli Malı Belgesi Başvurusu yapılabilir.
Yerli Malı Belgesi sitemizi ziyaret etmenizi öneririz. Yerli Malı Belgesi alınması ile ilgili olarak birçok detaya sitemizden ulaşabilirsiniz. Dilerseniz de Yerli Malı Belgesi danışmanlarımızdan gerekli desteği alabilirsiniz.
Yerli Katkı Oranı Hesap Cetveli Hazırlanırken Nelere Dikkat Etmeliyiz?
b) Doğrudan ve dolaylı işçilik giderleri.
c) Ürünle ilgili genel giderler (amortisman/bakım onarım giderleri, kira giderleri, işletme malzemesine ilişkin giderler, enerji/ulaştırma/su giderleri vb.).
d) Satış, pazarlama, satış sonrası destek ve garanti giderleri ile faiz ve finansman giderleri, genel giderlerin üretimle ilgili olmayan kısımları maliyet hesabına dahil edilmez.
e) Yurt içinden temin edilen girdilerin ithal olup olmadığı hakkında menşe kontrolü yapılır, girdi ithal ise ithal girdi hesaplamasına dahil edilir.
f) İthal girdi tutarının hesaplamasında, ithal girdinin fabrikaya teslim fiyatı ve teslim tarihindeki Merkez Bankası döviz satış kuru dikkate alınır.
Genel giderler ile ilgili olarak; Amortisman, Bakım Onarım, Kira, İşletme Malzemesi, Elektrik, Doğalgaz, Su, Ulaştırma (Çalışan servisi) ve Yemek giderlerinin birim ürüne tekabül ettirilmiş miktarları hesaba katılmaktadır.
Amortisman hesaplamalarında maliyetlerin genelde 4 yıla paylaştırıldığı görülmektedir, dolayısıyla amortisman payının hesaplamasında bu hususlara dikkat edilmesi ve amortisman süresi dolmuş makinaların hesaplama dışında tutulması gereklidir.
Sanayi ürünlerinin yerli malı olarak kabul edilebilmesi için aşağıdaki şartlar aranır:
a) Bakanlık tarafından düzenlenen Sanayi Sicil Belgesine sahip sanayi işletmeleri tarafından üretilmesi ve Sanayi Sicil Belgesindeki “Üretim Konusu” içeriğinde yer alması.
b) Tamamen Türkiye’de üretilen veya elde edilen ürünler ile üretim sürecinin önemli aşamalarının ve ekonomik yönden gerekli görülen en son esaslı işçilik ve eylemin Türkiye’de yapılmış olması.
c) Ürünün yerli katkı oranının en az %51 olması.
Bu üç şartın bulunması halinde “Yerli Malı Belgesi” ilgili Oda tarafından düzenlenir.
Gıda ve tarımsal ürünlerin yerli malı olarak kabul edilebilmesi için aşağıdaki şartlar aranır:
a) Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca düzenlenen İşletme Kayıt veya Onay Belgesine sahip işletmeciler tarafından üretilmesi.
b) Tamamen Türkiye’de üretilen/yetiştirilen veya elde edilen ürünler ile üretim sürecinin önemli aşamalarının ve ekonomik yönden gerekli görülen en son esaslı işçilik ve eylemin Türkiye’de yapılmış olması.
c) Tarım ürünleri için Çiftçi Kayıt Sistemi Belgesi veya Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili Kayıt Belgesine (Örtü altı Kayıt Sistemi ve benzeri) sahip firmalar tarafından üretilmesi.
Bu şartların bulunması halinde “Yerli Malı Belgesi”, ilgili Oda/Borsa tarafından düzenlenir.
Türkiye’de toplanan bitkisel ürünler, Türkiye’de doğan ve yetiştirilen canlı hayvanlar ve bunlardan elde edilen ürünler, Türkiye’de yetiştirilen ve avlanan su ürünleri yerli malı kabul edilir.
Bunların dışındaki ham tarım, hayvancılık ve su ürünleri, tamamen Türkiye’de üretilmesi veya üretim sürecinin önemli aşamalarının ve ekonomik yönden gerekli görülen en son esaslı işçilik ve eylemin Türkiye’de yapılmış olması şartıyla yerli malı kabul edilir.
Tarım ve hayvancılık ürünlerine ilişkin “Yerli Malı Belgesi”, ürünün elde edildiği yerin Borsası tarafından, borsanın bulunmadığı yerlerde ise Oda tarafından düzenlenir.
Sayılan bu ürünlerin yurt içinde üretildiği müstahsil makbuzu ile tespit edilir.
Türkiye’de çıkarılan madenler ve madencilik ürünleri ile birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarda belirtilen ürünler dışında kalan veya bu kategorilerin hiçbirine girmeyen diğer ürünler; tamamen Türkiye’de üretilmesi veya üretim sürecinin önemli aşamalarının ve ekonomik yönden gerekli görülen en son esaslı işçilik ve eylemin Türkiye’de yapılmış olması şartıyla yerli malı kabul edilir.
Madenlerin ve madencilik ürünlerinin Türkiye’de çıkarıldığı veya işlendiği, maden ruhsatı ve gerekli işletme izin belgeleriyle tespit edilir.
Bu ürünlere ilişkin “Yerli Malı Belgesi”, ilgili oda tarafından düzenlenir.
İkinci, üçüncü, dördüncü fıkralarda sayılan ürünlerden sanayi ürünü olarak değerlendirilenlerin yerli malı kabul edilebilmesi için ayrıca birinci fıkranın (a) ve (c) bentlerinde sayılan şartlar da aranır.
Serbest bölgeler mevzuatı ile gümrük mevzuatı göz önünde bulundurularak, yerli malı kriterlerine ilişkin Tebliğde yer alan gerekli şartların sağlanması kaydıyla serbest bölgede faaliyet gösteren işletmelerin ürettikleri ürünler yerli malı kabul edilir. Serbest bölgede üretilen ürünler için “Yerli Malı Belgesi” ilgili Oda/Borsa tarafından düzenlenir.
Yukarıda da açıkladığımız gibi sanayi ürünlerinin, Hayvancılık ürünlerinin, Madenlerin ve madencilik ürünlerinin, Gıda ve Tarım ürünlerinin ve Yazılım Ürünlerinin Yerli kabul edilebilmesi için belirli kriterler vardır. Bu kriterleri karşılayan ürünlere Yerli Malı Belgesi düzenlenir.
Yerli Malı Belgesi alınırken Yerli Malı Belgesi’nin sahibi ile bu belgeyi düzenleyen ilgili Oda/Borsa ve belgeyi İdareye sunan istekliler ile ilgili eksper, serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ya da yeminli mali müşavir belgedeki bilgilerin doğruluğundan genel hükümler ve/veya 4734 sayılı Kanunun ilgili hükümleri çerçevesinde sorumludurlar.
Bu bakımdan Yerli Katkı Oranı Cetveli, Dilekçesi, Taahhütnamesi ve odaya sunulan diğer bilgi ve belgelerin çok dikkatli bir şekilde hazırlanması gerekmektedir. Bir eksiklik görüldüğünde İlgili Oda/Borsa tarafından; yerli malı belgesinin düzenlenmesinden sonra kriterlerin korunup korunmadığına yönelik üretici bazında ara kontrol yapılabilir.
Yerli malına ilişkin kriterlerin korunmadığı tespit edilirse yerli malı belgesi iptal edilir. Bilerek yanlış verilen beyanlarda cezai müeyyideler uygulanır. Bu yüzden Yerli Malı Belgesi başvuru evrakları ve ekleri hazırlanırken çok dikkat edilmesi gerekmektedir.
Yukarıdaki makalemizde Yerli Malı Belgesi ile ilgili kısmi açıklamalarda bulunduk. Umarım makalemiz faydalı bilgiler içermektedir. www.yerlimalibelgesi.com internet bağlantımızı ziyaret etmenizi öneriyoruz. Yerli Malı Belgesi Başvurusu, Yerli Malı Belgesi Yenileme, Yerli Malı Belgesi İptali, Yerli Malı Belgesi Danışmanlığı gibi birçok konuda açıklayıcı makalemize ulaşabilirsiniz.
Yerli Malı Belgesi Danışmanlığında bizler tercih ettiğiniz için şimdiden teşekkür ederiz. İstek ve beklentilerinizi biliyor, sizlerle en kısa sürede bir araya gelmek istiyoruz.
